CO TO JEST TRĄDZIK,
JAK POWSTAJE I JAKIE
SĄ JEGO OBJAWY?

Trądzik pospolity (Acne vulgaris) to jedna z najstarszych i najbardziej powszechnych chorób skóry. Co trzecia dorosła osoba zmaga się z trądzikiem.1 Dotyczy aparatu włosowo-łojowego i towarzyszy mu łojotok. Nadmierna produkcja sebum, zablokowanie ujść gruczołów łojowych oraz namnażanie się bakterii powodują odczyn zapalny i pojawienie się nieestetycznych wyprysków.

Trądzik ma przewlekły charakter, a na jego rozwój może wpływać wiele czynników, w tym predyspozycje genetyczne i zaburzenia hormonalne.

Zmiany trądzikowe pojawiają się tam, gdzie znajduje się najwięcej gruczołów łojowych, a w 99% przypadków występuje na twarzy. Ponadto choroba może zaatakować, szyję, tułów i plecy.

Początkowo wykwity mają postać zaskórników - otwartych (o ciemnym zabarwieniu na szczycie) lub zamkniętych (białych). Pozostałe objawy zależą od postaci trądziku. Bardzo typowe są krostki - na skórze tworzą się zaczerwienienia lub bolesne guzki, które mogą przekształcać się w ropne wypryski. Czasami w wyniku stanu zapalnego rozwijają się ropne torbiele. Te zaś z reguły zostawiają po sobie nieestetyczną pamiątkę w postaci blizn.2,3

FAZY POWSTAWANIA TRĄDZIKU

Gromadzenie się sebum

Namnażanie się bakterii
i pojawianie się wyprysku

Pękanie zmian
i powstawanie stanu zapalnego

TRĄDZIK MŁODZIEŃCZY
I U DOROSŁYCH
– CO GO WYWOŁUJE?

Czasami trądzik młodzieńczy utrzymuje się również w okresie dorosłości (przetrwały trądzik późny). U innych, po kilku latach przerwy od ustąpienia atakuje znowu (nawrotowy trądzik późny). Jeszcze inne osoby dopiero w wieku dojrzałym doświadczają choroby po raz pierwszy (pierwotny trądzik późny).

Na jego rozwój wpływ mają nie tylko predyspozycje genetyczne lub czynniki hormonalne, ale także przyjmowanie niektórych leków bądź wykonywanie pracy związanej z narażeniem skóry na działanie szkodliwych substancji, takich jak związki chloru, smary, oleje mineralne, pyły. Nawet regularne używanie kosmetyków kolorowych może spowodować trądzik. Winne są tutaj substancje chemiczne, obecne w pudrach, różach, podkładach albo korektorach. Również stres psychiczny jest w stanie nasilać chorobę, a czasami wśród winowajców wymienia się niektóre pokarmy, w tym czekoladę, ostre przyprawy, tłuszcze zwierzęce.

Pojawienie się zmian na skórze jest nie tylko problemem estetycznym. Trądzikowi dorosłych może bowiem towarzyszyć świąd, uczucie ściągnięcia skóry, palenie, pieczenie, szczypanie oraz problemy natury psychologicznej.2,3,4

CZYM RÓŻNI SIĘ TRĄDZIK MŁODZIEŃCZY
OD TRĄDZIKU DOROSŁYCH?

  trądzik młodzieńczy trądzik dorosłych
KOGO DOTYCZY Wśród młodzieży trądzik występuje z podobną częstotliwością u dziewcząt i chłopców. W wieku dojrzałym dużo częściej atakuje kobiety.
Lokalizacja zmian U młodych osób zmiany zazwyczaj rozproszone są w różnych miejscach twarzy. Trądzik późny objawia się głównie wypryskami na dolnej części: brodzie, w okolicach ust, linii żuchwy. Czasami zmiany pojawiają się na dekolcie, ramionach i plecach.
Wygląd Najczęściej spotykanym problemem są liczne zaskórniki. U dorosłych choroba przebiega z silniejszym stanem zapalnym.
Czas trwania Rozwija się szybko i często nawraca. Rozwija się stopniowo i z reguły utrzymuje się dłużej. 4,5,6
  trądzik młodzieńczy
KOGO DOTYCZY Wśród młodzieży trądzik występuje z podobną częstotliwością u dziewcząt i chłopców.
Lokalizacja zmian U młodych osób zmiany zazwyczaj rozproszone są w różnych miejscach twarzy.
Wygląd Najczęściej spotykanym problemem są liczne zaskórniki.
Czas trwania Rozwija się szybko i często nawraca.
  trądzik dorosłych
KOGO DOTYCZY W wieku dojrzałym dużo częściej atakuje kobiety.
Lokalizacja zmian Trądzik późny objawia się głównie wypryskami na dolnej części: brodzie, w okolicach ust, linii żuchwy. Czasami zmiany pojawiają się na dekolcie, ramionach i plecach.
Wygląd U dorosłych choroba przebiega z silniejszym stanem zapalnym.
Czas trwania Rozwija się stopniowo i z reguły utrzymuje się dłużej. 4,5,6

JAK LECZYĆ OD TRĄDZIK POSPOLITY?

LEKI MIEJSCOWE BEZ RECEPTY

Leczenie trądziku zależy od jego postaci i stopnia nasilenia. Leki miejscowe bez recepty pomagają uporać się z zaskórnikami, zmianami grudkowymi i krostkowymi. Zmniejszają także podrażnienie skóry, które towarzyszy chorobie.

LEKI NA RECEPTĘ

Czasami konieczna jest terapia ogólna, czyli przyjmowanie leków doustnych. Terapia jest długotrwała, jednak z biegiem czasu zmniejsza się dawkę leku.

SUPLEMENTACJA

W zmaganiu się z trądzikiem warto sięgnąć po duże dawki witamin z grupy B. Wyjątkiem jest jednak witamina B12, która może zaostrzyć trądzik. Działanie przeciwłojotokowe wykazuje również witamina C. Suplementacja powinna trwać co najmniej pół roku.

Literatura:

  1. Omnibus, lipiec 2018, CAWI n=1003, Spotlight Research
  2. Janda K., Chwiłkowska M. Trądzik pospolity - etiologia, klasyfikacja, leczenie. Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie 2014, 60 (2): 13–18
  3. Marek L.Trądzik.https://dermatologia.mp.pl/choroby/chorobyskory/74475,tradzik-pospolity Data dostępu: 7.08.2018
  4. Szczurek P. i wsp. Częstość występowania trądziku późnegooraz jego wpływ na jakość życia młodych kobiet. Estetol Med Kosmetol 2012; 2(2): 58-62
  5. Skroza N. i wsp. Adult Acne Versus Adolescent Acne.J Clin Aesthet Dermatol. 2018 Jan; 11(1): 21–25
  6. The difference between adult acne and teen acne.https://www.dermalogica.com/the-difference-between-adult-acne-and-teen-acne/ys_acne_6,default,pg.html Data dostępu: 7.08.2018